UROTERAPIA – Rehabilitacja dna miednicy
Leczymy:
- Nietrzymanie moczu (NTM)
- NTM – wysiłkowe po porodach, operacjach w obrębie miednicy małej, niepowodzeniach po operacjach wysiłkowego NTM.
- NTM – wysiłkowe oraz zaburzenia erekcji po operacjach urologicznych NTM – idiopatyczne (bez uchwytnych przyczyn strukturalnych, czynnościowych i neurologicznych)
- NTM – stolca i gazów – w chorobach neurologicznych (SM, ch.Parkinsowa, po udarach mózgu, urazach i zapaleniach układu nerwowego).
- NTM – z parcia idiopatyczne i neurogenne w nadreaktywności pęcherza – nie poddające się leczeniu farmakologicznemu.
- Trudności w oddawaniu moczu i stolca w dysfunkcjach czynnościowych i neurogennych.
- Zespoły bólowe miednicy małej w tym dyspaneurię (ból podczas stosunku), wulwodynię (ból sromu), prostadynię (ból w niebakteryjnym zapaleniu stercza),
- kokcykodynię (ból kości ogonowej), neuralgię podbrzuszną, pachwinową, kroczową, prąciową, mosznową.
- Zespół bolesnego pęcherza/śródmiąższowe zapalenie pęcherza nie poddające się leczeniu farmakologicznemu. Popromienna i chemiczne zapalenie pęcherza.
Wizyta diagnostyczna: urolog
- wywiad ogólny, położniczy i neurologiczny uzupełniony szczegółowym kwestionariuszem,
- badanie fizykalne z oceną czucia, napięcia i czynności dowolnej zwieraczy odbytu i ocena odruchów z dna miednicy; ocena statyki narządów miednicy małej (w razie potrzeby konsultacja ginekologiczna w na miejscu Zakładzie),
- ultrasonografia dróg moczowych i uroflometria z oceną zalegania moczu po mikcji,
- dzienniczki mikcji do wypełnienia przed i po 3 miesiącach leczenia,
- Rozpoznanie: – postawione podczas wizyty – pacjent wybiera sposób rehabilitacji stacjonarny lub domowy, jeżeli potrzeba ma zlecone leczenie farmakologiczne i wizytę kontrolną,
- wymaga diagnostyki specjalistycznej – pacjent jest kierowany na badanie urodynamiczne lub badanie EMG-biofeedback.
Wizyta diagnostyczna: uroterapeuta
– wywiad ogólny, położniczy i neurologiczny przeprowadzony przy użyciu szczegółowego kwestionariusza,
– badanie fizykalne dna miednicy z oceną zaburzeń ortopedycznych,
– diagnostyka EMG-biofeedback dna miednicy z zapisem czynności spoczynkowej i funkcjonalnej szczególnie konieczna w uszkodzeniach mięśni, unerwienia i ukrwienia dna miednicy oraz gdy przyczyny neurogenne dotyczą również uszkodzenia zwieraczy odbytu, czucia i funkcji kończyn dolnych. Badanie EMG wymagamy w zespołach bólowych. Każdorazowo podczas badania EMG pacjent metodą biofeedback uczy się wykonywania ćwiczeń mięśni dna miednicy. Na podstawie tego badania projektowany jest program leczenia stymulatorem osobistym, kinezyterapią lub terapią manualną. W razie trudności diagnostycznych lub leczniczych terapeuta korzysta ze wsparcia urologa.
Terapeutka mgr Ewelina Żbik
Diagnostyka urodynamiczna:
– kompleksowe badanie urodynamiczne wykonujemy podejrzenia przeszkody podpęcherzowej (strukturalnej lub czynnościowej) i zaburzeniach po operacjach urologicznych i ginekologicznych. Badanie konieczne jest u wszystkich pacjentów neurologicznych.
Leczenie:
Zachowawcze stacjonarne:
– Elektrostymulacje matą Kegla (30min.) poprzedzone masażem na materacu wibracyjnym (15 min).
– ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy metodą EMG-biofeedback (wizualizacja pracy mięśni na ekranie monitora) z elektrostymulacjami (60 min.). Jednocześnie pacjenci uczą się prawidłowego wykonywania ćwiczeń do codziennego stosowania w domu i prawidłowego rozluźniania mięśni dna miednicy. Podczas kolejnych cotygodniowych zabiegów korygowane jest wykonywanie ćwiczeń i oceniany postęp wzmacniania siły mięśni dna miednicy.
– uroterapia: fizjoterapia mięśni dna miednicy w zaburzeniu korelacji wypieraczowo-zwieraczowej (trudności w oddawaniu moczu i stolca) – ćwiczenia mięśni z wizualizacją EMG lub wizualizacją graficzną łącznie z nauką prawidłowych zachowań i eliminowanie nieprawidłowych nawyków związanych z czynnością dolnych dróg moczowych (60min).
– gimnastyka lecznicza – kinezyterapia w nietrzymaniu moczu, indywidualne zajęcia z nauką prawidłowego wykonywania ćwiczeń do codziennego stosowania w domu (30 min).
– terapia manualna dna miednicy: wiele chorób narządów miednicy mniejszej objawia się po latach nieuświadomionego napinania mięśni dna miednicy. Powięziowe techniki relaksacji mięśni i uwalnianie punktów spustowych przynoszą natychmiastową ulgę w bólach pochwy, prostaty, kości ogonowej czy neuralgiach pachwinowych lub kroczowych. Likwidacja napięcia mięśni daje poprawę w bolesnym miesiączkowaniu, zaburzeniach erekcji, obniżonym libido / oziębłości płciowej. Podczas terapii badane są przyczyny ortopedyczne – zaburzenia chodu, postawy ciała, statyki kręgosłupa, kończyn dolnych itp. Leczenie tych przyczyn ortopedycznych jednocześnie jest leczeniem przyczynowym zaburzeń w obrębie miednicy mniejszej. Wykonując zabiegi manualne uczymy pacjentów autoterapii.
Zachowawcze w domu:
Elektrostymulacje przezpochwowe / przezodbytnicze i powierzchniowe przedkręgosłupowe.
Po wykonaniu diagnostyki EMG-biofeedback ustala się indywidualny program leczenia osobistym stymulatorem. Posiadanie własnego stymulatora w domu umożliwia pacjentowi codzienne wykonywanie zabiegów elektrostymulacji. Po 2-4 miesiącach leczenia ponownie wykonuje się diagnostykę EMG oceniając postępy w leczeniu i koryguje ustawienia stymulatora. W uszkodzeniach unerwienia leczenie jest długotrwałe, może trwać nawet kila lat, wymaga cierwpliwości i zaangażowania ze strony chorego i terapeuty. Polecane pacjentom zamiejscowym i osobom, które ze względu na brak czasu nie mogą pozwolić sobie na leczenie stacjonarne.
Elektrostymulacje n. strzałkowego
Stymulacja prądem nerwu strzałkowego jest uznaną metodą leczenia nadreaktywności pęcherza potwierdzoną licznymi doniesieniami. Zabiegi zlecane są po wykluczeniu badaniem urodynamicznym przeszkody w odpływie moczu, zespołu małego bolesnego pęcherza i marskości pęcherza. Stymulacje pacjenci wykonują w domu 2x po 20min elektrodami powierzchniowymi, często zlecane są również stymulacje przedkręgosłupowe. Zalecane w leczeniu nadreaktywności pęcherza opornej na leczenie przeciwmuskarynowe.
Leczenie zabiegowe:
W jonoforezie śródpęcherzowej podawany jest lek do ściany pęcherza w polu prądu stałego wytworzonego pomiędzy elektrodą czynną umieszczoną w pęcherzu na cewniku i bierną na skórze podbrzusza. Podawany roztwór leku razem z lidokainą umożliwia bezbolesną dystensję pęcherza do podwojonej objętości cystometrycznej – zabieg wykonywany jest ze stałą kontrolą ciśnienia w pęcherzu. Jonoforezę śródpęcherzową wykonujmy w zapaleniu pęcherza śródmiąższowym, popromiennym lub chemicznym. W opornej na leczenie zachowawcze nadreaktywności wypieracza (idiopatycznej lub neurogennej) kierujemy pacjenta do współpracującego Ośródka na zabieg wstrzyknięcia w ścianę pęcherza toksyny botulinowej – Botoxu.
Leczenie operacyjne (skierowanie do szpitala):
gdy zachodzi konieczność leczenia operacyjnego to naszych pacjentów nie zostawiamy samych sobie lecz kierujemy imiennie do konkretnej kliniki czy oddziału, z którymi współpracujemy – urologia (wszczepienie sztucznego zwieracza cewki moczowej, TUIcolli v.urin, sfinkterotomia, augmentacja pęcherza moczowego): ginekologii (operacja slingowa, rekonstrukcja przepony miednicy); ortopedii (wycięcie kości gruźliczej w kokcykodynii); neurochirurgii (neurotomie, również nerwu sromowego).